9 tips om leerlingen te motiveren bij hun studiekeuze

Hoe motiveer je jouw leerlingen bij het maken van een studiekeuze?

In de blogreeks 'Hoe motiveer je jouw leerlingen bij het maken van een studiekeuze?' delen wij onze ideeën om leerlingen te motiveren bij het maken van een studiekeuze. In deze blog delen we onze tips. In de volgende blogs gaan we dieper in op elk van de 9 tips. Houd dan ook onze website in de gaten als je meer wilt weten over het motiveren van leerlingen bij het maken van een studiekeuze!

1. Zorg voor structuur en ondersteuning

Een studiekeuze maken voelt voor leerlingen als een ontzettend grote stap. Leerlingen zien hun studiekeuze vaak als ‘een keuze die ze maken voor de rest van je leven’. Ook ervaren ze de vele keuzemogelijkheden veelal als verlammend. De omvang van de keuze resulteert bij veel leerlingen dat ze niet weten waar ze moeten beginnen en daardoor de keuze uitstellen. Om door de bomen het bos te kunnen zien is het van belang om het studiekeuzeproces op te delen in meerdere, op elkaar volgende opdrachten. Wanneer je het studiekeuzeproces opdeelt in een aantal duidelijke stappen, zijn de te behalen doelen realistisch en behapbaar. Structuur en ondersteuning zorgen ervoor dat leerlingen zich vrij voelen om te werken aan het grotere doel.

2. Werk in groepen

Leerlingen nemen veel sneller dingen van elkaar aan dan van volwassenen. Behandel het thema studiekeuze dan ook in groepen (wij werken zelf graag met groepen van 10 leerlingen). Faciliteer discussies en laat leerlingen zo veel mogelijk aan het woord. Haal op wat er in de groep speelt en kom gezamenlijk tot nieuwe inzichten.

3. Maak leerlingen zelf meester van hun proces

Je zult het zelf ook wel herkennen, de zoveelste meeting waarin je alleen luistert en aantekeningen maakt; niet iets waar je veel energie van krijgt. Om leerlingen te motiveren moeten ze het gevoel hebben dat ze betrokken zijn bij het studiekeuzeproces. Laat leerlingen onderzoek doen naar zichzelf en passende opleidingen en voorkom dat je (teveel) informatie zendt.

4. Zet leerlingen aan tot reflectie

Om tot een studiekeuze te komen is het belangrijk dat leerlingen vaardig worden in reflecteren. De eerste stap is om leerlingen te laten reflecteren op zichzelf. Wie ben je en wat vind je leuk? Er zijn online tal van leuke reflectieopdrachten te vinden die je leerlingen kan laten doen. Laat leerlingen pas nadat ze zichzelf in kaart hebben gebracht kijken naar de opleidingen die aansluiten bij hun interesses, drijfveren, en kwaliteiten. Vervolgens kunnen leerlingen reflecteren op de match tussen zichzelf en de opleiding(en) van hun keuze.

5. Stel vragen

Leerlingen vinden het vaak lastig om hun interesses goed in kaart te brengen. Ze weten niet goed wat hen echt boeit. Stel daarom vragen die leerlingen aanmoedigen over hun interesses na te denken. Denk aan vragen zoals: Bij welk onderwerp let je nou extra goed op in de les? Waar ben je nieuwsgierig naar? Waar voer je graag discussies over? Wat doe je als je met vakantie bent? Hoe ziet je ideale dag eruit, wat doe je dan? Wat maakt de sport die je beoefent leuk?

6. Laat leerlingen ervaring opdoen

Leuke activiteiten als gastcolleges, stages of projecten kunnen inzicht geven in welke richting leerlingen op kunnen gaan. Geef leerlingen de mogelijkheid om datgene te onderzoeken waar ze nieuwsgierig naar zijn. Waar willen ze meer over weten? Willen ze meer leren over social media? Laat ze dan bloggen of instagrammen en geef ze bijvoorbeeld een opdracht om “LOB” onder de aandacht te brengen bij hun klasgenoten. Door leerlingen kennis te laten maken met verschillende werkzaamheden krijgen ze een beter beeld van een passende mogelijke studierichting.

7. Betrek zo veel mogelijk mensen

Nadat leerlingen hebben gereflecteerd op wie ze zijn en wat ze leuk vinden kan het prettig zijn om leerlingen aan te moedigen hun netwerk te bevragen. Wat zijn sterke kwaliteiten van de leerling volgens ouders/verzorgers, broers/zussen, docenten en vrienden? Zodra leerlingen een of meerdere studies op het oog hebben, kun je ze aanmoedigen om in gesprek te gaan met studenten van die opleiding of met professionals.

8. Maak een tussenjaar bespreekbaar

Ongeveer 10% van de eindexamenkandidaten nemen een tussenjaar. Leerlingen kiezen voor een tussenjaar omdat ze iets van de wereld willen zien, of omdat ze nog niet weten wat ze willen doen. Een tussenjaar kan hele mooie kansen maar ook risico’s met zich meebrengen. Het is dan ook belangrijk om deze optie met leerlingen door te nemen. Ga naar tussenjaarkenniscentrum.nl voor meer informatie over het nemen van een tussenjaar.

9. Maak het leuk

Hoewel een studiekeuze maken een serieuze aangelegenheid is, mag het ook een leuk proces zijn. Wees niet te serieus. Bied de kaders en laat leerlingen spelenderwijs ontdekken. Sluit aan op hun belevingswereld. Maak gebruik van de ervaringen van anderen en nodig bijvoorbeeld een aantal oud-leerlingen uit om op hun oude school te vertellen over hun studiekeuzeproces.