Tip 5: Stel vragen

Hoe motiveer je jouw leerlingen bij het maken van een studiekeuze?

In de blogreeks 'Hoe motiveer je jouw leerlingen bij het maken van een studiekeuze?' delen wij onze ideeën om leerlingen te motiveren bij het maken van een studiekeuze. In totaal geven we 9 tips. In deze blog lees je onze vijfde tip: Stel vragen.

Introductie

Leerlingen vinden het vaak lastig om hun interesses goed in kaart te brengen. Ze weten niet goed wat hen echt boeit. Stel daarom vragen die leerlingen stimuleren om over hun interesses na te denken. Vragen die tot nieuwe ideeën of inzichten leiden en/of motiveren om tot actie te komen. Denk aan vragen zoals: Bij welk onderwerp let je nou extra goed op in de les? Over welke gebeurtenissen, mensen of onderwerpen raadpleeg je graag platformen zoals Wikipedia of YouTube? Over welke gebeurtenissen of onderwerpen ga je discussies aan? Stel je voor, je neemt na je examen een tussenjaar (of tussenjaren), en geld en tijd zijn ongelimiteerd aanwezig, hoe zet je je geld en tijd dan in?

Vragen stellen

Het stellen van vragen is een krachtig hulpmiddel om leerlingen te laten reflecteren op wie ze zijn. De eerste stap om een goede vragensteller te worden, is simpelweg door veel vragen te stellen. Natuurlijk is het aantal vragen niet de enige factor die de kwaliteit van een gesprek beïnvloedt: ook de toon, het type en de volgorde zijn van belang. Neem een vriendelijke, open en geïnteresseerde houding aan en stel open vragen. Zorg ervoor dat de eerste vragen eenvoudig zijn en niet gevoelig liggen bij de leerling. Bouw vervolgens langzaam op naar vragen die complexer en mogelijk ook gevoelig van aard zijn.

Oefening

Wil je leerlingen aanmoedigen om elkaar vragen te leren stellen? Super! Laat ze elkaar interviewen. Het stellen van vragen is een nuttige vaardigheid waarvan leerlingen ook in hun vervolgopleiding, functie of beroep de vruchten zullen plukken. Het stimuleert leren, het uitwisselen van ideeën, innovatie en prestatieverbetering.

Begin de oefening met het gezamenlijk formuleren van goede vragen. Goede vragen zijn open van aard en beginnen bijvoorbeeld met hoe, wat, waar, wanneer en waarom. Leer ze vervolgens de kunst van het doorvragen. Bijvoorbeeld:

Waar voer je weleens discussies over?

• Welk standpunt neem je tijdens zo’n discussie in?
• Wat voor gevoel roept zo’n discussie bij je op?
• Waarom maakt thema XX je zo boos/verdrietig/gefrustreerd?
• Als je de tijd en de middelen zou hebben om iets aan thema XX te veranderen, wat zou je dan doen?

Welke onderwerp(en) die weleens in de les of in het nieuws aan bod komen vind je interessant?

• Wat doe je als een dergelijk onderwerp aan bod komt?
• Wat maakt dit onderwerp voor jou interessant?
• In hoeverre lijkt het jou leuk om in de toekomst met een dergelijk onderwerp aan de slag te gaan?
• Wat heb je ervoor nodig om in de toekomst met een dergelijk onderwerp aan de slag te gaan?

Welke sport beoefen je graag?

• Wat maakt dat je het leuk vindt om deze sport te beoefenen?
• Beschrijf wat je tijdens het beoefenen van deze sport precies doet? Wat is jouw rol?
• Wat zegt dit over jouw vaardigheden?
• En wat zegt dit over jouw eigenschappen?
• Zou je het leuk vinden om deze vaardigheden en eigenschappen ook in je studie/werk in te zetten? Zo ja, hoe zie je dit voor je?

Vraag leerlingen tweetallen te vormen. Laat leerlingen een aantal thema’s opschrijven waar ze hun klasgenoot over willen bevragen. Laat ze vervolgens een aantal vragen formuleren zoals in bovenstaande voorbeelden. Laat leerlingen hun vragen vervolgens op de proef stellen door ze zelf te beantwoorden. Beantwoorden leerlingen de vragen met een simpel ‘ja’ of ‘nee’? Laat ze dan de vraag herformuleren. Leiden de vragen tot langere, meer inhoudelijke antwoorden? Top! Niets meer aan doen.

Meer lezen over hoe je leerlingen motiveert bij hun studiekeuze? Bezoek dan deze webpagina.